Doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đóng một vai trò thiết yếu trong nền kinh tế Việt Nam, không chỉ trong việc tạo ra giá trị kinh tế mà còn trong việc thực hiện các mục tiêu xã hội. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, vai trò và tầm quan trọng của doanh nghiệp nhà nước.

Nội dung chính

Doanh nghiệp nhà nước là gì

Theo khoản 11 Điều 4 của Luật Doanh Nghiệp 2020, doanh nghiệp nhà nước được định nghĩa như sau:

Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.
Doanh nghiệp nhà nước có thể tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, và công ty cổ phần.

Vai Trò Của Doanh Nghiệp Nhà Nước

DNNN không chỉ đơn thuần là các đơn vị kinh doanh mà còn là những công cụ quan trọng trong việc điều tiết và phát triển nền kinh tế. Một số vai trò nổi bật của DNNN bao gồm:

Tạo Việc Làm: DNNN góp phần lớn vào việc tạo ra cơ hội việc làm cho người lao động, từ đó nâng cao đời sống và giảm tỷ lệ thất nghiệp.
Đóng Góp Vào Ngân Sách Nhà Nước: Các doanh nghiệp này thường đóng góp một phần lớn vào ngân sách thông qua thuế và lợi nhuận, giúp Nhà nước duy trì các hoạt động kinh tế – xã hội.
Kiểm Soát Giá Cả: DNNN giữ vai trò quan trọng trong việc ổn định giá cả thị trường và đảm bảo cung cấp hàng hóa thiết yếu cho người dân.
Thực Hiện Các Nhiệm Vụ Kinh Tế – Xã Hội: Ngoài mục tiêu lợi nhuận, DNNN còn thực hiện các nhiệm vụ theo chính sách của Nhà nước như phát triển hạ tầng và hỗ trợ các vùng khó khăn
Dẫn Dắt Thị Trường: DNNN thường đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ mới và đổi mới sáng tạo, từ đó thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp khác.

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, vai trò của DNNN càng trở nên quan trọng hơn. Đặc biệt trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, DNNN cần phải xác định vị trí tiên phong trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao sức cạnh tranh cho các thành phần kinh tế khác.

DNNN không chỉ giúp ổn định nền kinh tế vĩ mô mà còn góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu chiến lược quốc gia về phát triển bền vững và công bằng xã hội. Chúng cũng đóng góp vào việc kiểm soát lạm phát và bảo đảm an ninh lương thực

Vai trò quan trọng của doanh nghiệp nhà nước

Phân Loại Doanh Nghiệp Nhà Nước

Căn cứ theo Điều 88 Luật Doanh Nghiệp 2020, doanh nghiệp nhà nước được phân loại thành hai nhóm chính:

Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ:

Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên.
Công ty mẹ của tập đoàn kinh tế nhà nước.

Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ:

Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.
Công ty cổ phần mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.
Loại hình doanh nghiệp nhà nước

Tư Cách Pháp Nhân

Doanh nghiệp nhà nước có tư cách pháp nhân, tức là có quyền và nghĩa vụ dân sự riêng biệt. Điều này cho phép doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm về các hoạt động kinh doanh trong phạm vi vốn mà nó quản lý.

Đặc điểm của doanh nghiệp nhà nước

Doanh nghiệp nhà nước (DNNN) là một phần quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, với những đặc điểm nổi bật dưới đây:

Sở hữu vốn: Nhà nước nắm giữ toàn bộ hoặc phần lớn vốn điều lệ thường trên 50%. Điều này đảm bảo rằng Nhà nước có quyền kiểm soát và định hướng các hoạt động của doanh nghiệp.

DNNN có thể được tổ chức dưới nhiều hình thức như: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, công ty cổ phần

Mục tiêu hoạt động: Ngoài việc tối đa hóa lợi nhuận, các DNNN còn thực hiện các nhiệm vụ kinh tế – xã hội theo chính sách của Nhà nước. Điều này bao gồm việc phát triển hạ tầng, tạo việc làm và ổn định giá cả.

Khác biệt giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân

Tùy theo hình thức sở hữu, doanh nghiệp có thể chia thành hai loại chính: doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân mỗi loại có những đặc trưng riêng biệt như sau:

Tiêu chí	Doanh nghiệp nhà nước	Doanh nghiệp tư nhân
Chủ sở hữu	Nhà nước nắm giữ 100% hoặc trên 50% vốn điều lệ	Cá nhân hoặc tổ chức tư nhân làm chủ sở hữu
Hình thức tồn tại	Công ty TNHH, công ty cổ phần	Công ty TNHH, công ty cổ phần, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân
Quy mô hoạt động	Thường lớn hơn, có thể là tập đoàn kinh tế	Đa dạng, chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ
Ngành nghề hoạt động	Tham gia vào các ngành độc quyền như điện lực, in tiền	Hoạt động trong nhiều ngành nghề nhưng không được phép tham gia vào các ngành độc quyền của DNNN
Quy trình thành lập	Việc thành lập doanh nghiệp nhà nước là một quá trình nghiêm ngặt nhằm đảm bảo rằng các DNNN không chỉ hoạt động hiệu quả mà còn đóng góp tích cực vào sự phát triển của nền kinh tế và xã hội	Việc thành lập doanh nghiệp tư nhân là một quá trình tương đối đơn giản nhưng cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật để tránh gặp phải những rắc rối sau này

Doanh nghiệp nhà nước không chỉ là những đơn vị kinh doanh mà còn là lực lượng nòng cốt trong việc xây dựng nền kinh tế độc lập và tự chủ của Việt Nam. Việc hiểu rõ về vai trò và tầm quan trọng của DNNN sẽ giúp chúng ta nhận thức đúng đắn hơn về những đóng góp của chúng đối với sự phát triển chung của xã hội.

Mọi thắc mắc về doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân cũng như các dịch vụ về thành lập doanh nghiệp xin hãy liên hệ với chúng tôi để được các chuyên gia giải đáp chi tiết nhất.